
Mulchen (spreek uit als ‘multsjen’) is een term die we gebruiken voor het toedekken van de bodem met een laag organisch materiaal. Het is een soort kringlooptechniek, een natuurlijke ingreep. Het organische materiaal kan bestaan uit tuinresten zoals bladeren, verknipte takken, stro en gras. Deze resten laten hun waardevolle voedingstoffen los in de bodem, en bodemorganismen als schimmels verwerken het. Dit zorgt er uiteindelijk voor dat de bodemstructuur verbetert en de bodem luchtiger wordt. Maar ook zorgt zo’n laag ervoor dat vocht goed in de bodem blijft. Dat is gunstig voor de bomen en planten in de tuin, zeker in de zomer. Een ander mooi voordeel van het bedekken van de bodem: wilde kruiden krijgen minder kans om te groeien. De laag zorgt ervoor dat er weinig zonlicht direct op de bodem schijnt waardoor de kiemkracht afneemt én het zaad verstikt.

Zo kies je het materiaal
Wil je weten welke mulch je moet gebruiken op een bepaalde plek? Bedenk in de eerste plaats hoe lang het er blijft liggen en kijk hoe het met je bodem is gesteld. Wil je bijvoorbeeld onder een boom in de tuin mulchen? Dan kun je kiezen voor een laag houtsnippers. Is je bodem al heel gezond en rijk aan bodemleven, dan zullen houtsnippers snel verwerkt worden door de bodemorganismen, waardoor je op korte termijn opnieuw moet mulchen. En wil je mulch toevoegen in de pluk- of moestuin, dan kies je liever voor mulch dat je na het seizoen gemakkelijk weghaalt. Per plant- of boomsoort bekijk je dus welke mulch handig is.
Soorten mulch
Mulch aanbrengen kan in alle seizoenen en is áltijd van toegevoegde waarde. Met een gezonde bodem ben je verzekerd van een grotere oogst en rijkere bloei. Dus waarom zou je het niet doen?
De natuur stelt iedere herfst een nieuwe laag mulch tot onze beschikking. Blad dat van de bomen valt is namelijk ideaal om te verwerken in borders en moestuin. Combineer het met snoeiafval dat je in kleine stukjes knipt en je hebt de eerste laag mulch al te pakken.
Waar of niet waar
Er wordt wel eens gezegd dat snoeimateriaal van coniferen niet bruikbaar is omdat het de bodem zou verzuren. Dit is echt een fabeltje. Tijdens het composteren breken micro-organismen het organische materiaal af, waardoor de zuurgraad, ook wel pH genoemd, weer meer in balans komt. Eigenlijk kun je alles uit de natuur hergebruiken ter verbetering van de bodemstructuur.
Dikte van de laag mulch
De dikte van de laag mulch bepaal je op basis van de rol die het moet vervullen én hoe lang het moet blijven liggen. Dit is zoeken naar de juiste balans en per mulchlaag verschillend. De meest gemaakte fout is het aanbrengen van een te dunne laag, waardoor het de functionaliteit verliest. Een dunne laag houdt wilde kruiden niet tegen. De tip: bekijk de aangebrachte laag van boven en controleer of je de bodem nog kunt zien. Is dat zo? Dan kan de zon er ook tussendoor schijnen en hebben wilde kruiden nog steeds kans om op te komen. Zorg er dus voor dat de laag mulch de volledige bodem bedekt. Hoe dikker de laag, hoe beter.
Mulchen en bodembedekkers
Heb je een border vol vaste planten én bodembedekkers? Dan is extra mulch aanbrengen geen noodzaak. De bodembedekkers nemen die rol al op zich en de wortels zorgen voor structuur en organismen in de bodem. Bij het aanleggen van een nieuwe border is het wel raadzaam om het eerste jaar mulch aan te brengen rondom de planten. Voeg houtsnippers toe in het voorjaar en verwerk afgevallen blad in het najaar. De planten zijn nog klein, waardoor de bodem vrij open is. Met een laagje organische mulch voed je dat eerste jaar de bodem. De jaren erna doen de bodembedekkers hun werk. Asperula odorata (lievevrouwebedstro) is een voorbeeld van een bodembedekker die je ook nog eens kunt verwerken in een kop kruidenthee.