Loop je in de vroege lente een rondje op het terrein van een volkstuinvereniging, dan zie je de ene na de andere omgewoelde tuin. Zeker als je net begint kijk je de kunst vaak af. Of je krijgt zelfs het advies van de ervaringsdeskundige van de vereniging om de boel even lekker om te spitten voor je begint. Na het lezen van dit artikel heb je een prima weerwoord om de no-dig methode toe te lichten én je eigen plan te trekken.
(Moes)tuinieren zonder spitten is namelijk véél beter. En het kan echt! Het is tuinieren volgens de principes van de permacultuur, ofwel hand in hand mét de natuur. Rust voor de bodem, de grond bedekt houden met mulch (organisch materiaal als bladeren) en diversiteit. Net als in de natuur waar geen mensenhanden aan te pas komen. Niet spitten levert meerdere voordelen op. Je beschermt het bodemleven, bespaart tijd en het is ecologisch gezien veel beter.
Kortgezegd is dit de no-dig methode: je gebruikt dik onbedrukt karton als een laag over de grond heen. Hoeveel onkruid er ook staat, of hoe dichtbegroeid de grasmat ook is, er mag gewoon een laag karton op. Daar bovenop komt een dikke laag compost van minimaal 5, maar het liefst zelfs 10 centimeter. De randen moet je goed afsluiten, met bielzen of stenen bijvoorbeeld. Het karton met de laag compost verstikken het onkruid. Bij voorkeur doe je dit in de herfst, dan is er genoeg tijd voor het karton om te composteren. Je zaailingen kun je vervolgens in april of mei rechtstreeks in de laag compost uitplanten. Deze methode werkt alleen voor de moestuin en pluktuin, want je doet dit elk jaar opnieuw. Het kan dus niet tussen je ‘gewone’ borders, omdat daar planten in de weg staan die in de winter gewoon in de grond blijven. Bij de aanplant van een nieuwe border kan het weer wel. Het is een dure uitgave wanneer je zelf geen compost maakt, maar het is een manier die je heel veel werk scheelt (niet meer spitten en woelen) en die veel meer oogst opbrengt.
De voordelen van de no-dig methode:
1) Bescherming van het bodemleven
Niet spitten beschermt het bodemleven, zoals onder andere wormen, schimmels en insecten. Zij zorgen voor de luchtige structuur en de gezondheid van de grond, waardoor plantwortels voedsel en vocht beter kunnen opnemen. De grond zit vol organismes die allemaal een rol hebben in het geheel. Ze zijn noodzakelijk om de bodem gezond te houden doordat ze de voedingstoffen geven waar de plant om vraagt. Zet je de spade in de grond, dan verstoor je dit wonderlijke web van bodemleven, terwijl je deze helpers juist nodig hebt voor een goede oogst.
^ In het MAY & JUNE magazine (issue #2) vind je een uitgebreid artikel over alle insecten die in de tuin leven en waarom ze zo belangrijk zijn. Bestel het magazine hier.
1) Een flinke tijdbesparing
Begin je met spitten, dan is het haast onmogelijk om ieder stukje onkruid er tussen uit te peuteren. In werkelijkheid zorg je er met spitten voor dat onkruid - en met name de wortel - in meerdere stukjes door de aarde wordt verdeeld. Uit elk achtergebleven stukje groeit nieuw onkruid. Met het omspitten valt er ook licht op onkruidzaden in de grond. En waar licht is, ontkiemen zaden. Fijn als het gaat om bloemzaden of groentezaden, maar niet als het gaat om onkruid. Kortom, spitten zorgt voor een toename van onkruid en dat wied je niet zomaar even weg. Het is een cyclus die zich blijft herhalen: er groeit onkruid, jij gaat spitten, waarna er nieuw onkruid ontkiemt.
3) Gezonde planten met een grotere oogst
Door de juiste organismen in de grond en de laag compost erbovenop zit het wel goed met de voeding van de bodem. En met een betere voeding groeien zaailingen op als kool en bloeien de bloemen nog beter! Charles Dowding vergelijkt beide methodes door in zijn tuin gedeeltelijk wel en niet te spitten. Zijn conclusie: niet spitten maakt de gewassen minder vatbaar voor ziekten, waardoor de oogst groter is.
Aan de slag
Starten met deze methode kan ieder moment, je moet er alleen rekening mee houden dat de plek minstens 3 maanden met rust gelaten moet worden. Idealiter pas je de no-dig methode toe vóór dat het gaat vriezen. De natuur is in rust en de vorst helpt een handje mee om het onkruid te vernietigen. In het voorjaar krijgen de onkruidzaden geen licht om te ontkiemen en kun je starten met de opbouw.
Meer weten over de no-dig methode? Lees verder:
- Website: Charles Dowding
- Boek: De ongespitte tuin, Charlie Nardozzi
- Boek: Ecologisch tuinieren, Geert Gommers
- Boek: Bodem in balans, Phil Nauta
En, ben je overtuigd? We zijn benieuwd!