Rozen zijn geweldige sfeermakers in de tuin en kunnen maandenlang zorgen voor een overdaad aan bloemen. Omdat er zoveel verschillende soorten zijn, is er altijd wel een roos die bij jou past. En het snoeien? Als je een paar basisregels volgt valt dat klusje reuze mee.
Tuinrozen zijn vanaf de oudheid geliefd vanwege hun prachtige en geurende bloemen. Ze staan symbool voor schoonheid en liefde maar ook verdriet en vergankelijkheid. Het is bekend dat de Grieken al rozen teelden en de bloemblaadjes gebruiken voor rozenolie of het versieren van feestelijke maaltijden. Beperkte men zich vroeger tot het kweken van wilde soorten, vanaf halverwege de negentiende eeuw verschenen er allerlei nieuwe variëteiten door kruisingen. Daarna ging de ontwikkeling van de roos snel, er kwamen steeds meer hybriden in allerlei denkbare kleuren en verschijningsvormen zoals klimrozen, rozen op stam, struikrozen en dwergrozen. Rozenkwekers zijn tot op de dag van vandaag bezig met veredelen - dat is het kruisen en doorkweken van soorten waardoor sterke cultivars ontstaan - in de mooiste, nieuwe kleurstellingen. De Britse David Austin was zo’n beroemde veredelaar. Hij ontwikkelde geurende, rijkgevulde bloemen - de Engelse roos - door oude met moderne soorten zoals grootbloemigen en trosrozen te kruisen. Engelse rozen zijn nog steeds erg geliefd en goed toepasbaar in bloemenborders, maar er zijn nog veel meer mooie soorten.
Links: Roos 'Roald Dahl' van David Austin Roses. Rechts: Wilde roos 'Alba'
Miniatuur en reusachtige struiken
De rozenfamilie is enorm uitgebreid en sommige soorten overlappen elkaar. De voorouders van alle tuinrozen zijn de botanische of wilde rozen zoals Rosa rugosa, ook wel rimpelroos genoemd, die oersterk is en met grote, roze bloemen bloeit. Rosa glauca is ook zo’n ‘oerroos’ met kleinere bloemen en opvallend blauwgrijs blad. Beiden vormen na de bloei rode bottels waar ook vogels dol op zijn. Historische rozen zijn de allereerste, gekweekte tuinrozen van vóór 1867 zoals Bourbonrozen, Damastrozen en Chinese rozen. Soorten die na deze tijd verschenen worden ook wel moderne rozen genoemd, zoals miniatuurrozen of patiorozen, dit zijn de allerkleinsten en heel geschikt voor een pot. Struikrozen daarentegen kunnen manshoog worden, ideaal als bloemrijke rozenhaag of solitair als heester. Trosrozen of floribundarozen bloeien overdadig en langdurig met meerdere, geurende bloemen aan een steel. Ze passen heel goed in gemengde borders. Een mooi voorbeeld is de Schneewittchen met gevulde, zuiverwitte bloemen. Theerozen bloeien met grote, geurende bloemen en zijn mede vanwege de herbloei, geliefd bij veel rozenliefhebbers. Als je na de eerste bloei de uitgebloemde bloemen weghaalt, stimuleer je deze grootbloemige roos om nieuwe bloemknoppen te vormen.
Sierlijke klimrozen
Ze kunnen beiden meterslang worden en met uitbundige bloei pergola’s en rozenbogen versieren, toch zit er een wezenlijk verschil tussen klimrozen en ramblers. De takken van klimrozen zijn vrij stug en moeten aan een steuntje worden gebonden. De bloeitijd is lang, soms bloeien ze tot ver in het najaar door. Ramblers hebben buigzamere en vaak langere stengels en beschikken over zo’n groeikracht dat ze gemakkelijk - met behulp van de doornen - tot de top van bomen inklimmen. De bloei van Ramblers is vaak overdadig maar eenmalig. Het fijne aan zowel klimrozen als ramblers is dat ze zeer geschikt zijn voor kleinere tuinen want aan de grond nemen ze maar weinig ruimte in.
^ Links: Roos 'Wollerton Old Hall' tegen schutting bevestigd. Rechts: Roos 'Silas Marner' van David Austin Roses.
Beste standplaats voor een roos
Bijna alle rozen zijn zonaanbidders - halfschaduw mag ook - en verlangen minimaal vier uur zon per dag. Een overdaad aan zon en hitte is echter niet wenselijk, daarom is een plek op het oosten of westen ideaal, hier schijnt niet de hele dag de zon. Het is belangrijk dat ze op een luchtige plek staan waar de wind vrij spel heeft, zodat de planten na een regenbui weer snel opdrogen, want te veel nattigheid doet een roos niet goed. Omdat rozen diep wortelen is het belangrijk dat de grond los en humusrijk is. Ze groeien het best in vochtige, goed doorlatende aarde.
Vaste planten combineren met rozen
Een border met alleen maar rozen kan wat formeel en een beetje stijf overkomen, maar in combinatie met vaste planten die een wat losser uiterlijk hebben, passen ze prachtig in een bloemenborder. Met name hoge, luchtige planten zoals ijzerhard, ruit en bloeiende dille gaan heel goed samen met rozen. Kijk ook eens naar de bloeiwijze, de gevulde rozenbloemen springen er nog meer uit als je er bloemen naast zet met een andere bloemvorm zoals aren, knoppen en schermbloemigen. Kattenkruid, vlasleeuwenbek, duizendblad, zeepkruid, Zeeuws knoopje, perzikbladklokje, allium en ooievaarsbek zijn allemaal fijne planten die prachtig combineren met rozen!
Tip! Rozen hebben veel voeding nodig om gezond te blijven. DCM maakt prima biologische meststof voor grondsoorten met een pH-waarde tussen de 6,5 en 7,5. Een gezonde bodem bevat voldoende kalk, wat voor rozen onmisbaar is.
Roos voor beginners
De roze bloeiende Mariatheresia is een mooie, maar vooral probleemloze roos. Deze roos kan in een pot op het balkon maar groeit ook prima in de tuin en is heel sterk. De zachtgeurende, gevulde bloemen zijn geschikt als snijbloemen. Baronesse is exact hetzelfde maar donkerder van kleur.
Engelse rozen - zoals de soorten van David Austin - zijn over het algemeen iets zwakker en behoeven extra aandacht als het aankomt op de juiste standplaats en grondsoort, bemesting en onderhoud. Deze rozen zijn meer geschikt voor de ervaren tuinierder.
^ Links: Engelse roos 'Gentle Hermione'. Rechts: trosrozen zorgen voor een roze wolk aan bloemen.
Rozenkwekerij
Voor het aanschaffen van sterke rozen en advies op maat ga je het liefst naar een gespecialiseerde rozenkweker, zoals Bierkreek in IJzendijke, Zeeland. Deze biologische rozenkwekerij werkt zonder chemische middelen waardoor al hun rozen zelfs eetbaar zijn. Op de website van deze kwekerij vind je veel nuttige informatie over mooie rozensoorten en de verzorging ervan.
Andere mooie rozenkwekerijen zijn De Wilde en Belle Epoque.
> Dit artikel stond in MAY & JUNE magazine #4, klik hier om het magazine te bestellen en het volledige artikel over rozen te lezen. Inclusief het stappenplan voor het snoeien van rozen.
TEKST: Marieke de Geus | BEELD: MAY & JUNE
Elianne, redactiecoördinator MAY & JUNE
Ik ben Elianne, redacteur van blogs & artikelen in May & June magazine. De tuin van onze nieuwbouwwoning leek op een maanlandschap. Inmiddels zijn de eerste stappen gezet om er een groene, bloemrijke oase van te maken en natuur terug te brengen tussen al het beton. Ik heb van alles ontdekt over de opbouw van een tuin. En die kennis deel ik graag met je.
