Bloemen kweken is fantastisch, maar groenten telen is puur genot. Het geeft dubbel plezier om de sla te oogsten, nét voordat je een salade opdient. Gelukkig: een grote tuin is geen vereiste, ervaring ook niet. Met wat slimmigheidjes maak je optimaal gebruik van de beschikbare ruimte.
Elke groente kent haar oorsprong in een familie. Deze families zijn bepaald op basis van voedingsbehoefte en manier van kweken. Kort gezegd: groenten uit één familie hebben ongeveer dezelfde voedingsstoffen nodig om vrucht te dragen. De koolfamilie heeft bijvoorbeeld heel veel stikstof in de grond nodig. En het mooie is, de peulfamilie geeft precies dat stofje af tijdens de groei. Daarom schuif je de families elk jaar een plekje door als je meerdere moestuinbedden hebt. Zo komen ze stuk voor stuk het het beste tot hun recht. Als je minder ruimte hebt, gebruik je onderstaand zaaischema.
^ Gebruik onderstaand teeltschema om je vierkante meter volop te benutten.
Moestuinieren op één vierkante meter
Ook als je weinig ruimte hebt, kun je aan de slag met moestuinieren. In plaats van verschillende groenten tegelijk, kweek je ze na elkaar. Zie het als voorteelt, hoofdteelt en nateelt. In feite combineer je groenten die langer de tijd nodig hebben om vrucht te dragen met snelgroeiende varianten.
Gebruik onderstaand zaaischema om op een klein oppervlak te kweken. Kies een plek in de volle zon en bereid de bodem voor met compost.
Voorteelt: Radijs, spinazie
Deze groenten kunnen veel kou hebben en zijn daarom ideaal om vroeg in het seizoen direct in de grond te zetten.
Hoofdteelt: Courgette
Een courgette wordt een grote plant en neemt zeker een vierkante meter in beslag. Neem een bijzondere soort die je niet in de supermarkt vindt.
Nateelt: Boerenkool, sla
Beide groenten kunnen lang in de tuin blijven staan en ze houden de moestuin gevuld terwijl je delen kunt oogsten.
Natuurlijk hulpje: Bieslook
Een eetbaar en mooi kruid, maar ook een plantje dat plagen op afstand houdt vanwege de geur.
Bloem: Goudsbloem
Een kleurrijke bloem die eindeloos bloeit, maakt je moestuin toch net wat gezelliger én trekt bestuivend richting je groenten.
Tip: kweek in je moestuin groenten die niet verkrijgbaar zijn in de supermarkt. Het maakt de oogst nog specialer!
Moestuinieren in de siertuin
Geen tijd of zin om een complete moestuin(bak) aan te leggen? Dan kun je nog steeds eten uit eigen tuin. Het is misschien niet zo gebruikelijk, maar je kunt bijvoorbeeld prima wat groenten kweken tussen je vaste planten. Met name klimmers zijn daar ideaal voor. Maak of koop een smalle klimconstructie van hout en laat er snackkomkommer of gele pronkboon langs klimmen. Staat gezellig én geeft oogst. Naast eenjarigen groenten zijn ook eetbare struiken en bomen onmisbaar in de tuin. Een appel- of perenboom past bijna in iedere tuin, en een paar bessen of bramenstruiken maken je tuin lekker en divers.
^ Links: Zomerwortel 'Rainbow F1'. Rechts: Boerenkool 'Scarlet'
3x groenten die je in juli/augustus zaait
Veel wortelgroenten kunnen prima wat later gezaaid worden, net als bladgroenten.
1) Boerenkool 'Scarlet'
Deze prachtige donkerpaarse boerenkool is echt een juweeltje. Als het vriest, kleuren de bladeren bijna paarsblauw. Van vorst worden ze ook nog eens wat malser en zoeter, dus laat vooral lekker lang staan.
Zaai direct in de volle grond en zorg voor een goed losgemaakte, voedzame bodem. Zaai op rij met 50 centimeter ruimte tussen de rijen. Dun na het ontkiemen uit tot planten met een afstand van 75 centimeter. Houd goed vochtig en onkruidvrij tijdens de eerste periode. Oogsten kan vanaf eind september, maar een paar nachten vorst zorgen voor een malser blad. Pluk losse bladeren of oogst de kool als geheel, uiterlijk in februari
Direct zaaien: Mei - augustus
Oogsten: Oktober - februari
2) Zomerwortel 'Rainbow F1'
Een regenboog op je bord, dat wil je toch? Vroeger teelde men allerlei kleuren wortels, totdat de Oranjes in de zeventiende eeuw de oorlog van de Spanjaarden wonnen en Hollandse handelaren alleen nog maar oranje wortels verkochten.
Wortels zaai je bij voorkeur op een verhoogde ‘rug’, een stukje grond dat tot een bultje is gemaakt. Als de grond goed los en luchtig is groeien ze mooi recht en lang. Zaai een rijtje en dun na het ontkiemen uit tot een afstand van zo’n 5 centimeter. Voor dikkere wortels kun je er meer ruimte tussen laten. Tussen de rijen laat je circa 20 centimeter ruimte. Voor een langere oogst zaai je meerdere keren. Dek de planten af met insectengaas om ze te beschermen tegen de wortelvlieg.
Direct zaaien: Maart - juli
Oogsten: Oktober - november
3) Meiraap 'Milanese Witte Roodkop'
Waar je vroeger alleen de typische rode biet in de supermarkt zag liggen, kom je steeds vaker nieuwe interessante soorten tegen. Zo ook de Italiaanse chioggia biet, uiterst charmant met haar gestreepte rood-witte binnenkant. Qua smaak is de chioggia biet iets zoeter dan de gewone rode biet, waardoor ze extra lekker is om rauw te eten. Echt een feestje op je bord!
Direct zaaien: April - juli
Oogsten: Mei - september
Meer weten over het zaaien van groentes?
Ontdek het in het boek 'Zelf zaaien'. Judith leert je hoe je dat aanpakt, van niet spitten tot slakken en van wisselteelt tot voorzaaien. Heel veel informatie in een compact boekje, precies wat je nodig hebt om écht zelf aan de slag te kunnen met een groente- en bloementuin.
> Dit artikel staat in MAY & JUNE magazine #4, klik hier om het magazine te bestellen.
Elianne, redactiecoördinator MAY & JUNE
Ik ben Elianne, redacteur van blogs & artikelen in May & June magazine. De tuin van onze nieuwbouwwoning leek op een maanlandschap. Inmiddels zijn de eerste stappen gezet om er een groene, bloemrijke oase van te maken en natuur terug te brengen tussen al het beton. Ik heb van alles ontdekt over de opbouw van een tuin. En die kennis deel ik graag met je.
